Şirket kurma kararı alarak iş dünyasına adım atmak isteyenler “Şahıs şirketi mi yoksa limited şirket mi kurmalıyım?” ikilemi arasında kalabiliyor. Yazımızda limited şirket ile şahıs şirketlerinin özelliklerini, aralarındaki farklılıkları ve sundukları avantajları detaylandırarak şahıs şirketi ile limited şirket arasındaki farkları ortaya koyduk.
Şahıs Şirketinin Özellikleri
Şahıs şirketleri, gerçek kişi ticari işletmesidir. Şahıs şirketlerinin özellikleri şu şekilde sıralanabilir:
Gerçek kişi, tacirin ad ve soyadından oluşan ticaret ünvanı almaları gerekir. Ünvana Türk Ticaret Kanunu’nun 46. maddesi uyarınca uygun ekler getirmek mümkündür.
Kurulabilmesi için asgari sermaye sınırı bulunmaz.
Şahıs şirketine karşı sorumluluk tamamen şirket sahibine/ortaklarına aittir.
Limited şirkete ve anonim şirkete dönüştürülebilir.
Şube açma yetkileri vardır.
Sigorta acenteliği yapabilirler.
Şahıs şirketlerinin Ticaret Odasına kayıt ve tescil yaptırabilmeleri için bilanço usulüne göre defter tutmaları gerekir. Oda kayıtları içinse işletme sermayesi en az 100 TL olarak belirtilmelidir.
Kuaför, berber, pedikür salonu, saç tasarımı, cilt bakımı, pazarcılık, bakkal ve benzeri alanlarda faaliyet göstermek isteyen gerçek kişi/kişiler, bu faaliyetler esnaflık kapsamına girdiğinden Ticaret Odasına kayıt ve tescil yaptıramaz.
Şahıs şirketi bilanço esasına göre defter tutmakla yükümlüyse yevmiye defteri, defter-i kebir ve envanter defteri tutmak zorundadır.
Şahıs şirketi işletme esasına göre defter tutmakla yükümlüyse işletme defteri tutmak zorundadır.
Basit usulde vergilendirilen şahıs şirketinin defter tutma yükümlülüğü yoktur.
Şahıs şirketi kapatmak isteyen gerçek kişi ticareti terk işlemi başlatarak şirketi kapatır.
Limited Şirketin Özellikleri
Limited şirket, sabit sermayesi ve şirket ünvanı belirlenmiş ve kanunen yasaklanmayan her türlü amaç ve konu için kurulabilen sermaye şirketidir. Limited şirketin özellikleri şu şekilde sıralanabilir:
Limited şirket kurmak için gereken asgari sermaye 50.000 TL’dir.
Taahhüt edilen sermaye, tescili takip eden 24 ay içerisinde ödenmek zorundadır.
Gerçek veya tüzel kişiler tarafından kurulabilir. En az 1 kişiyle kurulabilen limited şirketin ortak sayısı en çok 50 olabilir.
Ticaret ünvanı kullanma zorunlulukları vardır. Ticaret ünvanında işletme konularından en az biri yer almak zorunda olmakla birlikte işletme konusunda kısaltma yapılması mümkün değildir.
Şirketin iki ayrı organı vardır. Birinci ve en üst karar verici organ Ortaklar Genel Kuruludur. Şirket sözleşmesini değiştirme ve şirket sözleşmesini feshetme yetkisi Genel Kuruldadır.
İkinci organsa Müdürler Kuruludur. Şirketi yönetme ve temsil etme sorumluluğu Müdürler Kuruluna aittir. Kurulda en az bir müdürün ortak olma şartı vardır. Tüzel kişi ortaklarının müdür olarak seçilebilmesi mümkündür. Şirket sözleşmesi yapılarak ortak olmayan kişiler müdür seçilebilir. Genel Kurul onayıyla da ortak olmayan kişiler müdür olarak seçilebilir.
Limited şirketler halka açık değildir.
Şube açma yetkileri bulunur.
Hamiline yazılı pay ihracı yapma yetkileri yoktur.
Ortaklar taahhüt ettikleri sermaye payları kadar şirkete karşı sorumludur.
Tutmak zorunda oldukları defterler; yevmiye defteri, envanter defteri, defter-i kebir, pay defteri ve genel kurul toplantı ve müzakere defteridir.
Sermaye şirketleriyle, kooperatiflerle ve devralan şirket olmaları şartıyla şahıs şirketleriyle birleşebilir.
Sermeye şirketlerine ya da kooperatiflere bölünebilir.
İradi tasfiyenin gerçekleşebilmesi için Türk Ticaret Kanunu uyarınca belirtilen sona erme sebeplerinin gerçekleşmesi ya da genel kurul kararının alınması gerekir. Ardından tasfiye memurları tarafından süreç başlar. Tasfiye sona erdiğinde ticaret ünvanı sicilden silinerek tescil ve ilan ettirilir.
Şahıs Şirketi Vergi Oranları
Gerçek usulde vergilendirmeye tabi olup bilanço esasına göre ya da işletme esasına göre defter tutan şahıs işletmeleri Gelir Vergisi mükellefidir. Gelir vergisinin yanı sıra Katma Değer Vergisi (KDV) ödemekle de yükümlüdür. Kazançları basit usulde tespit edilen şahıs şirketleri ise gelir vergisinden ve katma değer vergisinden (KDV) istisna tutulmuştur.
Bilanço esasına göre ya da işletme esasına göre defter tutan şahıs şirketi vergi dilimleri 2024 yılı için şu şekilde belirlenmiştir:
110.000 TL’ye kadar olan gelir için %15,
230.000 TL’nin 110.000 TL’si için 16.500 TL, fazlası için %20,
580.000 TL’nin 230.000 TL’si için 40.500 TL (ücret gelirlerinde 870.000 TL’nin 230.000 TL’si için 40.500 TL), fazlası için % 27,
3.000.000 TL’nin 580.000 TL’si için 135.000 TL (ücret gelirlerinde 3.000.000 TL’nin 870.000 TL’si için 213.300 TL), fazlası için % 35,
3.000.000 TL’den fazlasının 3.000.000 TL’si için 982.000 TL (ücret gelirlerinde 3.000.000 TL’den fazlasının 3.000.000 TL’si için 958.800 TL), fazlası için % 44’tür.
Vergi dilimlerinin üzerinden görüldüğü gibi şahıs şirketi ortaklarının gelirleri arttıkça ödemeleri gereken vergi oranı da artar.
Gelir vergisi mükellefi olan söz konusu şahıs şirketleri geçici vergi ödemekle yükümlüdür. Geçici vergi üçer aylık dönemler şeklinde ve %15 oranında ödenir.
Limited Şirket Vergi Oranları
Limited şirket bir sermaye şirketi olduğu için temelde Kurumlar Vergisi mükellefidir. Şirket, Kurumlar Vergisi dışında Katma Değer Vergisi ve geçici vergi gibi vergiler de ödemekle yükümlüdür.
Limited şirketin ödemesi gereken vergileri ve oranları şu şekilde detaylandırılabilir:
Şirket kazançlarının tamamı üzerinden Kurumlar Vergisi ödemekle yükümlüdür. Kurumlar Vergisi oranı genel olarak ticari kazançlar üzerinden yüzde 25 oranında uygulanır.
İhracat yapan şirketler için ihracattan elde edilen gelirler üzerinden geçerli olmak üzere kurumlar vergisi oranında 5 puan vergi indirimi yapılır.
Limited şirketler mal ve hizmet teslimatları için mal ve hizmet alıcılarından devlete ödenmek üzere KDV alınır ve KDV beyannamesiyle devlete bildirilir. KDV, mal ve hizmet türlerine bağlı olarak yüzde 1, yüzde 10 ve yüzde 20 oranında uygulanır.
Limited şirketler üçer aylık kazançları üzerinden geçici vergi öder. Geçici vergi oranı ise cari dönemin kurumlar vergisi oranı olarak uygulanır. Geçici vergi yıllık kurumlar vergisi beyannamesi üzerinden hesaplanarak ödenecek olan vergiden düşülmektedir.
Ek olarak limited şirketler, yaptıkları işe ve işlemlere bağlı olarak Özel Tüketim Vergisi ve Damga Vergisi gibi çeşitli vergi türlerinin mükellefi de olabilir.
Limited şirket ortaklarının şirket kârlarından elde ettikleri kazançlar kâr payı ve iştirak hisselerinden doğan kazanç olarak sayılır. Bu sebeple menkul sermaye iradı olarak beyan edilir ve Gelir Vergisi mükellefiyeti söz konusu olur.
Şahıs Şirketi mi, Limited Şirket mi?
Şahıs şirketi ile limited şirketinin farklı özellikleri birini bir diğerinden daha avantajlı duruma getirebilir:
Detaylarıyla açıklandığı üzere her iki şirket türü farklı yasal düzenlemelere sahiptir. Daha yüksek bir sermaye ortaya koyarak ve bu doğrultuda büyüyerek gelişmeye daha elverişli olan limited şirketidir. Daha az bütçeyle şirket açmak isteyenler için şahıs şirketleri ön plana çıkar.
Limited şirket ortaklarının sorumluluklarının sınırlı olması dolayısıyla mal ve varlıkları koruma altında kalır. Şahıs şirketlerindeyse işletme sahibinin/ortakların sınırsız sorumluluğu bir risk unsuru olarak görülebilir.
Şahıs şirketlerinden ortaklık yapısı doğrudan şahsa endekslidir. Dolayısıyla ortakların değişmesi diğer şirket türlerine kıyasla daha zordur.
Limited şirket Kurumlar Vergisi’ne tabi olduğu için sabit oranda vergi öder. Fakat şahıs şirketleri gelirleri arttıkça bir üst vergi dilimi kapsamına girerek artan oranda vergi ödemek zorunda kalır.
Kurulum aşamasında daha hızlı ilerlemek ve olumsuz bir durumda şirketi kolayca kapatabilmek istiyorsanız ,%15 veya %20 vergi dilimleri içerisinde kalacak bir kazanca sahip olacağınızı öngörüyorsanız şahıs şirketi sizin için daha mantıklı olabilir.
Eğer kazancınız göz önüne alındığında %25 sabit vergi oranı sizin için daha avantajlıysa, çok ortaklı bir yapıya sahip olacaksanız, tüzel kişilik sahibi olmayı ve daha prestijli bir konumda bulunmayı istiyorsanız limited şirket sizin için uygun olabilir.
Comentários